Suryavarman II (សូរ្យវរ្ម័នទី II - thụy hiệu Parama Vishnu Loka) là một vị vua của Đế quốc Khmer, trị vì từ năm 1113 đến 1150 và là vị vua xây dựng đền Angkor Wat kỳ vĩ để thờ thần Vishnu. Thành tựu rực rỡ của ngài được thể hiện qua những tuyệt tác kiến trúc Khmer và các công trình tôn giáo đồ sộ nhất của nhân loại, ngài thực hiện nhiều chiến dịch quân sự vang dội, phục hưng đất nước, mở rộng lãnh thổ và vực dậy tinh thần Khmer cực mạnh vào thời đại Angkor. Ngài là một trong số vị vua vĩ đại nhất của đế quốc Khmer, các sử gia gọi ngài là “vị vua bách chiến bách thắng”.
Một cảnh vua Suryavarman II trong phim The Great Khmer Empire
do Hollywood sản xuất
Sau khi lên ngôi vào năm 1113, Vua Suryavarman II chọn một khu đất rộng ở góc Đông Nam đô thành Yasodharapura để xây đền núi cho mình. Đó chính là kỳ quan thế giới Angkor Wat ngày nay. Công trình được khởi công vào năm 1122 và cơ bản hoàn thành vào năm vua băng hà, khoảng năm 1150.
Theo lịch sử, dưới sự trị vì của vua Suryavarman II, Angkor Wat đã được vua xây dựng trong khoảng thời gian 37 năm. Cũng trong thời gian này, ngài nối lại quan hệ ngoại giao chính thức với Trung Hoa và bắt đầu phát động nhiều cuộc chinh phạt các quốc gia lân bang. Đầu tiên là vương quốc Haripunjaya của dân tộc Môn (ở miền Trung Thái Lan ngày nay). Tiếp đến, ngài mở rộng lãnh thổ về phía Tây. Cả một vùng đất rộng lớn của vương quốc Pagan (Myanmar) đều bị quân đội của ngài chiếm giữ. Phía Nam, vương quốc Grahi thuộc khu vực bán đảo Malay cũng được ngài sáp nhập. Sau đó thôn tính Champa và thực hiện các cuộc chinh phạt lên Đại Việt.
Trong các cuộc mở rộng lãnh thổ của ngài, thì cuộc chinh phạt lên vương quốc Champa là ác liệt nhất. Để tìm hiểu nguyên do tại sao, chúng ta cần quay lại một giai đoạn lịch sử trước đó, vào năm 1080, ngay sau khi Champa thoả thuận hoà bình với Đại Việt, vua Champa Harivarman IV dốc toàn lực tràn sang đánh chiếm Sambor, sát hại tổ tiên của ngài là vua Harshavarman III, tàn phá kinh đô Somesvara (Angkor), tàn sát dân thường và bắt rất nhiều tù binh Khmer làm nô lệ.
Để trả mối thù cao hơn núi này, năm 1145, vua Suryavarman II dẫn quân đánh chiếm kinh đô Vijaya (Đồ Bàn) của Champa và tàn phá Mỹ Sơn thành đống đổ nát hoang tàn, sau đó ngài cho một hoàng thân Khmer là Harideva lên ngôi vua Champa. Mãi đến khi ngài băng hà, Champa mới lại độc lập.
Về các cuộc chinh phạt Đại Việt, thì sách “Đại Việt sử ký” cũng có chép lại. Trong khoảng thời gian từ năm 1128 đến 1130 quân đội Khmer thực hiện 3 lần chinh phạt Đại Việt do đích thân ngài dẫn binh. Năm 1150, vua Suryavarman II lại một lần nữa thân chinh mang quân tấn công vào Đại Việt. Chính lần chinh chiến này, người ta không thấy ngài trở về quê hương nữa. Không ai biết ngài băng hà như thế nào, trong sách “Đại Việt sử ký” chỉ ghi lại quân đội Khmer gặp phải bệnh tật, chướng khí trong rừng núi nên tử vong rất nhiều, bản thân ngài cũng băng hà trong rừng sâu núi thẩm và quân đội cũng vì thế mà tự tan vỡ. Tham vọng thống lĩnh châu Á của Khmer vì thế mà không thành.
Hình trên phù điêu Angkor Wat
Đây chỉ là bảng tắt lược, nếu muốn tìm hiểu kỹ hơn thì các bạn nên tìm đọc trên các tài liệu bằng tiếng Khmer, tiếng Anh.
Tổng hợp từ tài liệu Khmer
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét