Mùa mưa và tuổi thơ nghịch ngợm

Mùa này là mùa của những cơn mưa tầm tã bất chợt. Hồi nhỏ tôi mê nhất cái mùa này, là bởi vì là mùa hè và mùa của tuổi thơ nghịch ngợm.

Còn nhớ lúc nhỏ tôi ham mưa lắm cứ mỗi độ mưa rào, tôi mặc độc chiếc quần xà lỏn rồi vác xô chậu lỉnh kỉnh hứng nước mưa cho mẹ. Thỉnh thoảng lại dùng đôi bàn tay nhỏ bé của mình dọc phá nước, rồi hứng uống vài ngụm... nước mưa xứ mình sao mà ngọt ngào và thanh thao quá.

Hồi đó, không hiểu bằng cách nào mà bà nội chỉ dòm trời là biết trước những cơn mưa rào dù chúng đến rất bất ngờ. Tôi thì không hiểu lắm nên thường hỏi bà nội 'chiều nào sẽ có mưa', để còn chuẩn bị cùng đám bạn đi soi ếch đêm. Sau một trận mưa chiều ếch đồng ra nhiều lắm, những chú ếch mập ú kêu ráo trời. Cả bọn bắt đầu lụi cụi đem dụng cụ soi ếch tự chế ra. Thường là cỡ trời sập tối, ếch bắt đầu bài ca ồm ộp của chúng. Tôi nhẹ nhẹ lần theo con đê, lắng tai nghe tiếng ếch kêu để định vị. Lúc này cái đèn pin gắn trên nón đội trên đầu tôi sẽ phát huy hiệu quả. Lũ ếch ngộ lắm, khi thấy ánh sáng là chúng ngồi yên bất động và hướng mắt về nơi có ánh sáng. Đoạn, cái tôi canh chính xác và đâm một phát thật dứt khoát cái cây ba chĩa về phía con ếch tội nghiệp. Thế là xong đời một em!

Lần nào cũng vậy, sau một trận mưa là cả nhà tôi lại có ếch ăn. Thịt ếch đồng đem nướng muối ớt, hay xào sả ớt thì ăn cơm ba bốn chén chưa thấy no. Bà nội tôi thì hay đem ếch nấu canh chua lá giang, một loại lá hơi chát, có vị chua thanh được Nội trồng ở sau nhà. Thịt ếch nấu canh chua lá giang, thả thêm vài khoanh ớt đỏ, cùng với chén nước mắm thì ngon khỏi phải nói. Nhắc đến mà phát thèm!

Có một dạo, cũng sau một trận mưa rào như thế tôi cùng mẹ đi bắt cá rô ở những chân ruộng khô, gần đầm nước. Khi mưa rào về, cá rô theo dòng nước lên chân ruộng khô, con nào con nấy béo nùng nục toàn thịt là thịt. Bữa đó 2 mẹ con bắt được cả chục con cá rô to, về nướng trên bếp củi rồi dầm với tương ớt. Thế là chiều hôm ấy cả nhà quây quần bên mâm cơm có món cá rô nướng thơm lừng. Chẹp chẹp. Ngon ơi là ngon. Có lẻ tham ăn quá, có lần bị mắc xương...nên từ dạo đó đến giờ tôi ko dám ăn cá rô nữa

Ở xứ tôi có loại nấm mối mà có lẻ nhũng người ở xứ khác không thường được ăn. Thứ nấm dài dài, trắng trắng nhìn cũng rất bình thường nhưng được quý như đặc sản, nấm này không trồng được mà hoàn toàn từ thiên nhiên cho nên người có tiền chưa chắc gì từng được ăn. Loại nấm này mọc lên sau những cơn mưa đầu mùa, nơi những ụ mối đùn lên. Bà nội tôi nói nấm mối giống arakphum (ma) ai mà yếu vía thì không bao giờ thấy nó. Nấm mối mọc ở chổ nào thì năm sau chổ đó sẽ có nấm mối tiếp. Khi hái nấm mối tuyệt đối phải dùng tay nhẹ nhàng nhổ từng cọng thật khéo léo, nếu dùng dao thì năm sau không có nữa mà ăn. Nấm mối thì ngon thôi rồi, ngọt và dai như thịt gà vườn. Nấu canh, xào mướp, nấu cháo, hay cuốn lá lốt nướng đều ngon không thể tả. Mà Ít nhất 7 - 8 năm rồi tôi ko từng được ăn lại loại nấm hiếm và ngon như vậy.

Thú thật là tôi có một tuổi thơ khá đẹp nhưng gian khó với những cơn mưa rào và thẫm đẫm tình yêu thương của cha mẹ. Gia đình thuần nông, hàng ngày, sau những công việc đồng án, ba mẹ tôi phải nuôi trồng vặt để kiếm thêm chút ít thu nhập. Lúc còn là học sinh tiểu học, gia đình tôi sống ở ngoài cánh đồng, bên cạnh nhà có một dòng sông và thế là ba mẹ nuôi thêm mấy chục con vịt đẻ, vừa để có thu nhập vừa có trứng cho 3 anh em chúng tôi ăn.

Còn nhớ những chiều mưa, một mình ba ướt đẫm lùa đàn vịt dưới sông lên chuồng. Mưa rào đến bất chợt không báo trước bao giờ nên cả nhà tôi luống cuống vì đàn vịt vẫn còn dưới sông, cả gia tài nhà tôi ở đó. Thế là tôi theo ba mẹ chạy dọc bờ sông lùa vịt, giống vịt đẻ tinh ranh và lặn giỏi báo hại ba phải lặn xuống sông và bơi theo chúng. Khi lùa được đàn vịt vào chuồng thì người ba mẹ ướt sũng và run lên vì lạnh. Ngoài kia, mưa rào vẫn tuôn xối xả, tự nhiên tôi thấy mưa không còn hồn nhiên, vô tư nữa.

Cũng có buổi chiều mưa dai mưa dài mưa miết đến đêm không tạnh. Một mình tôi đội áo mưa đi học chữ Khmer tại ngôi chùa Costhonlop cách nhà tầm 2km, trên đường ngang qua khu nghĩa địa dài tầm cả cây số ko một ngôi nhà, đường tối mù lạnh rợn người. Vậy mà tôi lặn lội đi học, từ hè này qua hè kia, cuối cùng cũng đọc biết chữ nghĩa Khmer đến thnak Achar. Ko biết hồi đó, nhỏ sao mà lì, giờ mỗi lần về quê, đi ngang qua nghĩa địa là dựng hết tóc gáy. Ba nói sinh ra là con cháu Khmer chịu nhiều thiệt thòi, ngoài học chữ nghĩa người ta để sau này sống được, còn phải tranh thủ học chữ dân tộc mình để gìn giữ bản sắc - có lẻ đó là lý do.

Mưa làm cho tuổi thơ trở nên vui buồn lẫn lộn. Ai đi xa xứ mà không nhớ cho được. Vẫn chim trời cá nước mênh mông vậy, nhưng cha tôi đã mất khá lâu, Nội cũng vừa đi xa hồi Tết, ở nơi đó chỉ còn có mỗi mẹ côi cút với ruộng vườn. Mỗi lần về rồi lại đi, thực tình chỉ muốn gói ghém tất cả lại, bỏ vào vali mang theo theo bên mình. Ước gì mình có thể bê cả Trà Vinh đặt cạnh Sài Gòn. Để đường về chẳng còn xa xôi nữa, để những buổi chiều chẳng phải ngồi ngóng những cơn mưa.

Chiều nay mưa rào xối xả đổ trên đầu, làm cho đôi vai rắn chắc của người đàn ông 26 cũng phải run lên bần bật..

Khổng Seala

Chiều 30.7.2014